Metropollerin yanı sıra Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgeleri de mülteciler için önemli kentleri barındırıyor. Mültecilere yönelik uzun yıllardır yapılan projelerin aksine son zamanlarda daha spesifik alanlara yönelik de projeler geliştiriliyor. İhmal edilen engelli bireylere yönelik projelerin geliştirildiği illerden biri de Van. Van’da, “Engelli Mülteci Danışma Eğitim ve Farkındalık Projesi” kapsamında engelli bireylere yönelik önemli çalışmalar yürütülüyor.
Projeyle ilgili bilgi veren Van İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği (VİED) yetkilileri, “Van ili coğrafi konumu dolayısıyla mülteci göçmen ve yerinden edilmiş insanların göç yolunun üzerindeki bir il durumundadır özellikle düzensiz göçmenlerin ülkeye ilk giriş yaptıkları iller arasındadır.7000 yakın mülteci yaşamaktadır ilde göçmenlere yönelik eğitim kursaları danışmanlık merkezi gibi çalışmalr yok denecek kadar azdır bu baglamda projede yapılacak çalışmalr toplumda bir farkındalık yaratacaktır bundan sonraki çalışmalr için bir yol gösterici olacaktır” dediler.
Projenin kapsamı şöyle:
- Engelli çocukların ve gençlerin uygun koruma, yardım ve eğitime erişimini sağlamak üzere BM mülteci yüksek komiserliği tarafından korunan ve yardım edilen engelli kadın ve kız çocuklarının cinsel ve cinsiyete dayalı şiddeti ve diğer sömürü biçimlerini önleme ve bunlara yanıt verme programlarına dahil edilmesini sağlamak,
- Acil durumlar başta olmak üzere uygun erişilebilirlik standartlarını benimsemek ve uygulamak, uluslararası çerçevede sunulan hizmetler ve programlar da dahil olmak üzere tüm genel hizmetlerin engelli kişiler tarafından erişilebilir olmasını sağlamak,
- Engelli mültecilerin sorunlarına kalıcı çözümler için fırsat eşitliğine sahip olmak ve uygun destekleri sağlamak üzere işbirliği yapmak,
- Engelli farkındalığını politika yönergelerine ve eğitim programlarına dahil etmektir
- Risk altındaki hassas sığınmacı grupların yaşam kalitelerini artırarak hizmetlere erişimi sağlamak
“Engelli Mülteci Eğitim Danışmanlık ve Farkındalık” projesi kapsamında engelli mültecilere yönelik dil ve mesleki kurs eğitimleri başlatıldı. Proje Koordinatörü İlkay Gökdere, projeye Türkiye’de engelli bireylerin de dahil olduğunu belirtti. Gökdere, “VİED, AB ve Alman Kalkınma Bankası tarafından desteklenen “Engelli Mülteci Eğitim Danışmanlık ve Farkındalık” projesi ile İran ve Afganlı engelli mültecilere yönelik eğitim çalışmaları başlattı. Süresi 1 yıl olan proje 1 Eylül’de start aldı, eğitimlere ise Kasım ayı başlarında geçildi” diye konuştu.
Dil eğitimleri de var
Verilen eğitimlere de değinen Gökdere, “Proje kapsamında, Van Devlet Tiyatrosu karşısında bulunan Yusuf İş Merkezi’ndeki VİED binasında sınıf tarzında düzenlenen salonda Türkçe dil dersleri veriliyor. Dil eğitiminin yanı sıra engellilere galoş ve sabun üretimi gibi mesleki kurslar da veriliyor. Eğitimlere 40 engelli mülteci, 30 da Türkiye vatandaşı mülteci katılıyor. Dil eğitimlerinde 1 işitme engelli tercüman, 1 farsça tercüman, 3 öğretmen yer alıyor. Proje kapsamında engellilere ücretsiz hukuk desteği için ayrıca 1 de avukat görev yapıyor” şeklinde konuştu.
Projenin amacına ilişkin bilgi veren Proje Koordinatörü İlkay Gökdere, şunları söyledi: “Türkiye vatandaşı engellilerin de katıldığı projenin amacı Van’da bulunan engelli mültecilerin entegrasyonunu ve kültürler arası uyumu sağlamak. Her iki tarafın birbirini anlamalarını sağlamak… Ayrıca ailelere toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimleri de verilecek. Buradaki amaç da engelli mülteci aileleri ile Türkiyeli engelli ailelerin bir araya getirilmesi ve sosyal uyumun yakalanması.”
Para kazanıyorlar
Gökdere şöyle devam etti: “Daha önceki kurslarımızda yapılan galoş ve sabun üretimi eğitimleri de verilecek. Öncesinde yapılan eğitimlerde yetkinleşen engelliler şu anda evlerinde galoş ve sabun üreterek satışa sunuyor. Para kazanıyorlar. Bu eğitimlerle engelli mültecilere de aynı imkanın sağlanması amaçlanıyor.”
Proje kapsamında ayrıca mülteciler arasında anket çalışması da gerçekleştirileceğini kaydeden Gökdere, “100 engelli mülteci 100 de Türkiyeli mülteci ile engellilerin genel sorunları konusunda anket çalışması yapılacak” diyerek sözlerini tamamladı.
Gencay Mihyaz
