ABD SEÇİM SONUÇLARI AÇIKLANIYOR
Milyonlarca Amerikalı, dört yıl süreyle görev yapacak yeni başkanlarını belirlemek için sandığa gitti.
Cumhuriyetçilerin adayı 74 yaşındaki Donald Trump, 1992'de George HW Bush'tan sonra görevdeyken seçim kaybeden ilk başkan olmamak için mücadele ederken, 77 yaşındaki eski başkan yardımcısı Joe Biden seçimin sonunda yeniden Beyaz Saray'a dönmeyi bekliyor.
SAYIM İŞLEMLERİNDEN DİKKAT ÇEKEN NOTLAR
- 16 delegeli Georgia'da Demokrat aday Joe Biden geriden gelip Trump'ın oylarını geçti.
- ABD Başkanı Donald Trump'ın küçük bir farkla önde olduğu Georgia'da geriye kalan oyların on binlerle ifade edildiği belirtiliyor. Eyalette sonuçlar çok kısa bir süre içerisinde belli olabilir.
- Trump kampanyasının Georgia ve Michigan'da oy sayımının durdurulması için açtığı davalar reddedildi.
- Nevada eyaletinde bulunan Clark County'de yetkililer, oy sayımı yapan seçim görevlilerin güvenliğinden endişe ettiklerini ancak sayım işlemlerine devam edileceğini açıkladı.
- Trump'ın kampanya ekibi hileyle 10 bin oy kullanıldığı iddiasıyla Nevada'da oy sayımının durdurulması için başvuruda bulundu. Trump'ın ekibi hayatta olmayan kişiler adına posta yoluyla oy kullanıldığı, binlerce kişinin ise Nevada seçmeni olmamasına rağmen eyalette oy kullandığını iddia ediyor.
Seçimin en çekişmeli olduğu eyaletlerden biri olan Pennsylvania'da posta yoluyla gönderilen oylarda dikkat çeken bir fark oluştu. Eyalet yönetimi şu ana kadar posta yoluyla gönderilen 2.1 oyun sayıldığını ve bu oylardan yüzde 77'sinin Biden'a yüzde 22'sinin ise Trump'a atıldığını açıkladı. Geriye ise sayılmayan, posta yoluyla gönderilmiş 500 bin oy kaldı. Eğer fark bu şekilde kapanmaya devam ederse, Biden'ın Pennsylvania'daki seçimi 100 bin oy farkla kazanabileceği belirtiliyor.
- Nevada'da Biden'ın küçük farkla üstünlüğü sürüyor. Ancak burada da posta yoluyla gönderilen oylar farkı artırabilir. Eyalette posta yoluyla gönderilen oylarda Demokratlar, Cumhuriyetçilere 2 kat üstünlük kurmuş durumda.
-Pennsylvania eyaletinin en büyük kentlerinden biri olan Philadelphia'da oy sayımı geçici olarak durduruldu. Pennsylvania Yüksek Mahkemesi, Trump kampanyasının sayım işlemlerini daha yakından izleme talebini reddetti. Bu kararın ardından sayım işlemine devam ediliyor. Şehirde alt mahkeme Cumhuriyetçi gözlemcilerin sayımı izlemesine izin vermiş, Demokratlar kararın iptali için üst mahkemeye başvuruda bulunmuştu.
BAHİS ŞİRKETLERİNE GÖRE İBRE BIDEN'A DÖNDÜ
ABD'de seçimler üzerine bahis oynamak yasa dışı olsa bile dünyanın birçok yerinde ABD Başkanlık seçimleri bahis oyunlarının favorilerinden biri oldu.
Seçimler öncesinde Biden favori görülse bile, ilk sonuçlar açıklandıktan sonra Trump'ın şansı yüzde 80'lere kadar çıkmıştı. Ancak Trump'ın TSİ sabah saatlerinde yaptığı zafer açıklamasının ardından ibre Biden lehine döndü.
Biden'ın Michigan ve Wisconsin'de öne geçmesi ve Pennslyvania'da farkı azaltmasının ardından an itibariyle bahis şirketleri Biden'ın seçimleri kazanmasına yüzde 90.9 ihtimal veriyorlar.
ABD SEÇİM SONUÇLARI NE ZAMAN AÇIKLANACAK?
Amerikan halkı, ABD'nin yeni başkanının yanı sıra Kongrenin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisinin tamamı ile 100 üyeli Senatodaki 35 sandalye için de oy veriyor.
Üç farklı saat dilimi olan ülkede, oy verme işlemlerinin başlaması ve bitişi eyaletlere göre değişecek.Doğu yakasındaki saat dilimi esas alındığında oy verme işlemi, New York ve Virginia'da saat 06.00'da (TSİ 14.00),en kritik eyaletler olan Florida ve Pennsylvania ile başkent Washington DC'de saat 07.00'de (TSİ 15.00) başladı.
Başkent Washington DC'deki oy kullanma merkezlerinde seçmenler, seçim merkezlerinin önünde uzun kuyruklar oluşturdu.
Sandıklar, Virginia ve Florida'da 19.00'da (TSİ Çarşamba 03.00),Washington DC ve Pennsylvania'da 20.00'da (TSİ Çarşamba 04.00),New York'ta ise 21.00'de (TSİ 05.00) kapandı.
Sandıkların kapanmasının ardından sayım işlemine geçilecek olsa da, seçimin başa baş geçmesi durumunda posta ile verilen oyların fazlalığı nedeniyle kesin sonuçların ne zaman belli olacağı yönündeki belirsizlik sürüyor.
BIDEN 'SALINCAK EYALETLERİ' KAZANMAK ZORUNDA
Joe Biden ulusal çapta yapılan tüm anketlerde 7-8 puan farkla önde gözükse de, Amerikan seçim sisteminde bu durum bir anlama ifade etmeyebilir.
Zira delege sisteminin olduğu ABD'de, bir eyaleti kazanan isim o eyaletteki tüm delegelerin sahibi oluyor, toplam 538 delegenin 270'ini kazanan aday ABD Başkanı oluyor. 2016 seçimlerinde Hillary Clinton, Donald Trump'tan yaklaşık 3 milyon oy fazla almıştı ancak daha çok delege kazanan Trump başkanlık koltuğuna oturan isim olmuştu.
Denklem böyle olunca Joe Biden için Beyaz Saray'a giden yol, Amerikan siyasi jargonunda 'salıncak eyalet' olarak adlandırılan çekişmeli eyaletlerden gelecek sonuçlara bağlı olacak.
Geleneksel olarak ne Cumhuriyetçilerin ne de Demokratların kalesi olan ve seçimden seçime parti tercihi değişen bu eyaletler Florida, Wisconsin, Pennsylvania, Kuzey Carolina, Michigan ve Arizona. Bu eyaletler seçimi kazanmak için gereken 270 delegenin 101'ine sahip.
POSTA OY TARTIŞMASI
ABD'de seçim kampanyalarının son 6 ayına damgasını vuran şüphesiz koronavirüs salgını oldu.
Halen günde binden fazla Kovid-19 ölümünün yaşandığı ülkede adaylardan Joe Biden, Trump yönetimini salgını ciddiye almamakla ve Amerikalıların hayatını korumamakla suçluyor.
Öte yandan Donald Trump ise, Biden'ın seçimi kazanırsa ekonomiyi kapatacağından ve ABD ekonomisini çıkmaza sokacağından bahsediyor.
Tüm bunların yanı sıra pandeminin ABD seçimlerine en büyük etkisi ise yaygın bir şekilde posta yoluyla oy kullanılması oldu. ABD'de seçim gününe kadar yaklaşık 100 milyon seçmen posta yoluyla oy kullandı ve seçime katılımın rekor sayıda olduğu belirtildi.
Ancak bazı eyaletlerde seçimden 2-3 gün sonrasına kadar seçim merkezlerine ulaşacak oyların kabul edilmesi yönündeki karar, oy sayımı sırasında bir kaos yaşanmasına ve adaylardan birinin erken zafer ilan etmesi durumunda zaten aylardır oldukça gergin durumda olan Amerikan sokaklarında yaşanabilecek olaylar hakkında endişeleri artırıyor.
