Enkaz altında kaldığını düşündükleri yakınlarının cansız bedenine ulaşamayan  kişiler için zor bir durum olsa da bu tür vakalarda Türk Medeni Kanunu’nun 32. Maddesi’ne göre cesedine ulaşılamayan kişi ölüm karinesinden faydalanılması için gaip sayılıyor. Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Elif Aydın Özdemir, gaiplik ile ilgili önemli bilgiler verdi.

Kayıp olanlar ölü kabul edilecek

Elif Aydın Özdemir, “Enkaz altında kaldığı bilinen ve cesedine ulaşılamayan kişiler için, depremin üzerinden 1 yıl sonra yeni en erken 6 Şubat 2024’te gaiplik istemiyle mahkemeye başvurulabilir ve mahkeme kararıyla gaip sayılır ve ölmüş gibi kabul edilir” dedi. 17 Ağustos 1999 Gölcük depreminden daha ağır bir tablo olduğunu belirten Özdemir,

“Enkaz altında kaldığı bilinen ve cesedine ulaşılamayan kişiler için Türk Medeni Kanunu’nun 31. maddesinde düzenlenen ölüm karinesinden veya aynı kanunun 32. maddesinde yer alan gaiplik karinesinden işlem yapılabilir. Ölüm karinesi halinde, kişinin her ne kadar cesedine ulaşılamasa da sanki cesedine ulaşılmış ve öldüğü tespit edilmiş gibi işlem yapılır. Bu sonucun doğabilmesi için öncelikli olarak kişinin ölümüne kesin gözle bakılacak bir durumda kaybolmuş olması ve cesedine de kendisine de ulaşılamaması gerekir. Depremin olduğu zaman yıkılan binada kesin olarak bulunduğunun ve aradan geçen bunca zamandır kendisine veya cesedine ulaşılamamış olması gereklidir. Gaiplik karinesinden ise, kişinin ancak ölüm tehlikesi içinde kaybolması veya kendisinden uzun zamandan beri haber alınamaması ve ölümü hakkında kuvvetli olasılık olması halinde yararlanılabilir.” ifadelerini kullandı.

Hukukta Gaiplik Ne Demek?

Gaiplik kararı nedir diye bakıldığında, kişiliğin mahkeme kararı ile sona ermesi sonucunu doğuran karardır. Zira gaiplik, kişinin ölmüş sayılacağı hususunda yasal bir karine yaratmaktadır. Gaiplik kararı verildiği takdirde ölüme bağlı haklar ortaya çıkar. Dolayısıyla, gaiplik kararı verilmesi birlikte aşağıdaki sonuçlar meydana gelir:

Gaibin mirası mirasçılarına geçecektir.
Kişiliği sona erdirecektir.
Evlilik kendiliğinden sona ermeyecektir. Eş, gaiplik kararı nedeniyle evliliğin feshini isteyecektir.