Kurban Bayramı yaklaşıyor, hayvanlar pazara indirildi. Lakin yanına yaklaşılacak gibi değil. Fiyatlar dar gelirlinin alamayacağı kadar yüksek.
Büyükbaş kurbanlıkların fiyatı 200 -400 bin TL arasında değişirken, küçükbaş hayvanlar 15-25 bin TL arasında müşteri bekliyor. Diyanet İşleri Başkanlığı kurban kesim bedelini yurt içinde 13 bin 500 TL, yurt dışında 5 bin TL olarak belirledi. LÖSEV ise kurban bağış fiyatını 15 bin 900 TL olarak saptadı.
Yüzde 80’inin açlık sınırı altında kalan aylıkla yaşamaya çalıştığı emeklinin yüksek fiyatlar karşısında kurban kesebilmesi olanaksız. 14 bin 469 TL’lik en düşük aylık alan emeklinin hali daha kötü. Onlar ayakta kalma mucizesi gösteriyor. Bırakın kurbanı, horoz bile kesemezler.
Emekliye ödenen bayram ikramiyeleri 4 bin TL’ye çıkarıldı. Ramazan Bayramı öncesi 17 milyon emekli, dul ve yetime 6 Haziran’da başlayacak Kurban Bayramı öncesi aynı tutarda ikramiye ödenecek. Muhalefet partilerinin “İkramiyeler asgari ücrete eşitlensin” yasa önerileri siyasi irade tarafından kabul görmedi. Mevcut 4 bin TL’nin bu bayramda az da olsa yükseltilmesine ilişkin olumlu sinyal gelmedi hükümetten. Emekliye bu bayramda da 4 bin TL tutarında ikramiye verilecek.
Yıllarca alın teriyle çarkı döndüren emekli, günümüzde ne yazık ki gereken saygıyı göremiyor, düşük aylıklarla insanca yaşam düzeyine ulaşamıyor. Cüzdan boşaltan hayat pahalılığı kıskacından kurtulmak isteyen emekli, her gün sokaklara çıkarak siyasi iradeye taleplerini, seslerini duyurmaya çalışıyor. Salt kendileri için değil, çocukları ve torunlarının geleceği adına da istemlerini haykırıyor.
“Biz bu ülkenin yapı taşlarıyız, dilenci değiliz” diye sokak ve meydanları inleten emekli, istediğini alamamasına , hayallerinin yok olmasına, cesaretlerinin kırılmasına isyan ediyor. 4 bin TL tutarında ikramiye ile Ramazan Bayramı’nda evine kaliteli çikolata almaktan çekinen, torunlarına yeterince harçlık verememenin ezikliğini hala üzerinden atamayan 17 milyonluk dev kitle bu bayramda da kurban kesemeyecek olmanın yoksunluğunu yaşayacak.
Hali vakti yerine olanların keseceği kurbanlıktan kendilerine gönderilecek pay ile yetinecek garibanlar, yetersiz aylıklarına temmuzda yapılacak 6 aylık enflasyon zammını iple çekiyor. Son 6 aylık enflasyon tutarında artış aslında geçmiş döneme ilişkin kayıpları karşıladığından aylıklar bir türlü insan onuruna yakışır düzeye yükselmiyor.
Aylıkların göreceli gönenç düzeyine çıkması için seyyanen zammın kaçınılmazlığı ortada. 2008 yılından bu yana uygulanan aylık bağlama sistemi emekli aylıklarının çok düşük tutarda belirlenmesine yol açıyor. 2000 yılı sonrasında emekli olan SSK ve Bağ-Kur’lulara yönelik intibak yasası hayata geçirilmediğinden bu kitle çok düşük aylığa talim ediyor.
Bayram ikramiyeleri de kıt olunca emeklinin kurban kesmesi olanaksızlaşıyor.
Oysa, önceki yıllarda hayat bu denli pahalı değildi, çarşı pazar fiyatları cep yakmıyordu . Emekli dul ve yetim, memur, işçi, esnaf, köylü düşük olsa bile eline geçen para ile sorunsuz yaşıyor, kurbanını kesebiliyor, torunlarına bol bahşiş verebiliyordu. Günümüzde dizginlenemeyen enflasyon belası, aylık, maaş ve ücretlerde oluşturduğu aşınma ve beraberinde getirdiği satın alma gücünün dibe vurması dar ve sabit gelirliyi kurban kesemeyecek hale getirdi. Gerçek olan, mevcut ekonomik sistemden varsılın daha çok kazandığı, milyonların giderek yoksullaştığıdır. Umarım daha kötüsü olmaz.
Yazının başlığı ironi idi. Elbette, horoz kesebilir emekli. Amaç, kurbanlık fiyatların pahalılığına göndermedir.
