Türkiye’nin kaderini 14 Mayıs’ta yine belirleyecek.
Belçikalı bir avukat. 20 Kasım 1841’de Gent ‘te doğdu Gent üniversitesinde hukuk dersleri verdi. 1878 yılında tasarladığı Nisbi seçim sistemi ile bir çok ülkenin kaderini etkiledi. 30 Mayıs 1901 de Gent’te öldü.
D'Hondt sistemi nedir? Tüm partilerin Meclis'teki dağılımını bu sistem belirleyecek!
AKP ve MHP'nin seçim öncesi yaptığı değişiklikle, ittifakı oluşturan partilerin çıkaracağı milletvekili sayısı D'Hondt sistemi ile belirlenecek.
Peki nedir bu D'Hondt sistemi? D'Hondt sistemi nasıl çalışır?
Seçimlerde D’Hondt yöntemi 1961’den bu yana ülkemizde kullanılıyor. Ancak bu sistemi büyük ölçüde geniş kesimlerden oy alabilen siyasi partilerin işine yarayan bir sistem olarak biliniyor.
Sistem Türkiye’ye 1961 Anayasası’yla girmişti. Bugün Arjantin, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çekya, Doğu Timor, Ekvador, Finlandiya, Galler, Hırvatistan, İskoçya, İsrail, İzlanda, Japonya, Kolombiya, Macaristan, Makedonya, Paraguay, Polonya, Portekiz, Romanya, Sırbistan, Slovenya, Şili ve KKTC’de uygulanıyor.
D'HONDT SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ NELER?
D'Hondt sistemi ile bir siyasi parti bir seçim bölgesinde bir milletvekili çıkardığında oyları ikiye, iki milletvekili çıkardığında oyları üçe, üç milletvekili çıkardığında oyları dörde, dört milletvekilindeyse toplam oyları beşe bölünüyor.
Sistem bu sayede yüksek oy alan partilere daha fazla vekil çıkarma imkânı verirken, küçük partilerin vekil çıkarmasının da önüne geçiyor.
D'HONDT SİSTEMİNE ÖRNEK
Örnek bir hesaplamaya göre, yedi milletvekili çıkaracak bir seçim bölgesinde A partisi 60 bin, B partisi 25 bin, C partisi de 14 bin oy almış olsun. Her partinin aldığı oy toplamı, sırasıyla 1’e, 2’ye, 3’e, 4’e bölünür ve o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısına ulaşıncaya kadar bu işleme devam edilir.
A partisine birinci olduğu için bir milletvekili verilir. A partisinin oyu ikiye bölünür. A partisinin oyu hala en çok olduğu için A partisinin oyu bu sefer üçe bölünür. (60000/3=20000)
Bu işlemden sonra en çok oy B partisinde olduğu için B’ye bir milletvekili verilir ve oyu ikiye bölünür. (25000/2=12500) Kalan sayılar arasında en büyük A olduğu için bir milletvekili daha verilir ve A’nın oyu bu defa dörde bölünür. (60000/4=15000)
Ortaya çıkan sayılar arasında en büyük oy yine A’nın oyu olduğundan yine bir milletvekili verilir ve bu kez de oyları beşe bölünür (60000/5=12000). Bu işlemden sonra en büyük oy C’ye aittir ve C’nin hanesine bir milletvekili eklenir; C’nin oyları ikiye bölünür (14000/2=7000).
Bu yedinci ve son işlem sonucunda en büyük sayı B’ye ait olduğu için son milletvekilliğini B partisi alır.
Sonuç olarak, bu bölgeden A Partisi dört, B Partisi iki, C Partisi de bir milletvekili çıkarır.
